Terug naar overzicht

Transgenderzorg verder uitgekleed

In de brief roept het COC het CVZ op adviezen van experts van bijvoorbeeld het Genderteam van het Medisch Centrum van de Vrije Universiteit (VUMC) alsnog mee te nemen in het uiteindelijke advies. Nu worden de gevolgen voor transseksuele patiƫnten geheel buiten beschouwing gelaten. Met de voorgestelde maatregelen wordt een kleine, kwetsbare groep onnodig leed toegebracht en op hoge kosten gejaagd.

CVZ wil dat in de toekomst alleen operaties aan primaire geslachtskenmerken, penis en vagina, worden vergoed. ‘Wat is een transformatie van man naar vrouw waard als de vrouw vervolgens met baardgroei door het leven moet? Of als man met borsten?’, stelt COC-voorzitter Frank van Dalen. ‘Betrokkenen voelden zich al doodongelukkig en de operatie was bedoeld dit op te lossen. Een operatie maar half uitvoeren lost het probleem niet op en is dus volstrekt onaanvaardbaar’.

De gedachte van het CVZ achter het advies is dat operaties aan deze lichaamsdelen voor niemand worden vergoed. Het College gaat hierbij voorbij aan het feit dat de situatie van transgenders met geen enkele andere te vergelijken is. Zo is er een verschil in medische noodzaak tussen een borstenoperatie voor een transvrouw geboren met een mannenlijf en een borstvergroting bij andere vrouwen. Borsten zijn voor transvrouwen een belangrijk uiterlijk kenmerk om zich ook daadwerkelijk vrouw te voelen. Daarnaast staan ook overgebleven mannelijke kenmerken zoals adamsappel en baardgroei dit geluk in de weg.

Transgenders worden in het dagelijks leven vaak geconfronteerd met schrikreacties. Uit recent Engels onderzoek onder 850 transgenders blijkt dat bijna drie kwart regelmatig te maken heeft met negatieve reacties. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens heeft daarom in 2003 besloten dat geslachtsaanpassende operaties de enige werkzame behandelmethode is en dat deze medische noodzakelijkheid door verzekeraars moet worden vergoed.

Volgens het COC is het advies een sigaar uit eigen doos. Verschillende wetenschappelijke onderzoeken van onder andere het Genderteam van het VUMC wijzen uit dat operaties kosteneffectief zijn, omdat een ongeopereerd lichaam voor transgenders ondragelijk kan zijn. Bovendien gaat het op jaarbasis om hooguit 100 personen, die door het Genderteam van het VUMC worden behandeld. De ogenschijnlijke kostenbesparing staat in geen verhouding tot het leed dat het met zich meebrengt. Uit andere landen waar operaties voor transgenders niet worden vergoed, is bekend dat patiĆ«nten naar alternatieven zoeken om hun zorgkosten te betalen. De ene helft belandt in de prostitutie, de andere in het criminele circuit. ‘Dit mag in een beschaafd land als Nederland niet de dagelijkse praktijk worden’, aldus Van Dalen.