Protestdemonstratie - Reacties in de Media

Hieronder volgt een greep uit de reacties in de media, met daarin aandacht voor de persverklaringen van o.a. het CMO (Contactorgaan Moslims en Overheid) en de protestdemonstratie bij het Homomonument.

NOS, 23 april 2004:

_Moslimorgaan neemt afstand van boek_

Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) neemt “ondubbelzinnig” afstand van passages in het omstreden islamitisch boek ‘De weg van de moslims’. De organisatie van zes landelijke moskeekoepels heeft dat bekend gemaakt.

In het boek wordt onder meer opgeroepen tot het vermoorden van homoseksuelen en geweld tegen vrouwen. Het boek is onder meer te koop in de El Tawheed-moskee in Amsterdam.

De organisatie vindt dat de moskee zich moet distantiëren van passages die voor homo’s en vrouwen kwetsend zijn. Het CMO wil bemiddelen tussen het bestuur van de moskee en de gemeente Amsterdam.

Premier Balkenende noemde de teksten uit het boek na afloop van de ministerraad “onbestaanbaar en walgelijk”. Het Openbaar Ministerie (OM) onderzoekt of de opstellers van het boek aangepakt kunnen worden. Als het OM daartoe te weinig mogelijkheden heeft, moeten de strafrechtelijke mogelijkheden worden uitgebreid, vindt Balkenende.

Volgende week meoten de minsters Donner van Justitie, Remkes van Binnenlandse Zaken en Verdonk van Vreemdelingenzaken en Integratie in de Kamer tekst en uitleg komen geven over het boek.

RTL Nieuws, 23 april 2004:

_Moslimorgaan verwerpt inhoud omstreden boek_

Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) neemt ‘ondubbelzinnig’ afstand van passages over homo’s en vrouwen in het boek ‘De weg van de moslim’.

Moord homo’s
Dat heeft de organisatie van zes landelijke moskee-verenigingen laten weten. Het boek zou mishandeling van vrouwen en moord op homo’s goedkeuren. De Amsterdamse moskee El Tawheed verkoopt het boek, maar het CMO vindt dat het bestuur van de moskee zich ‘onomwonden’ moet distantiëren van passages die voor homo’s en vrouwen kwetsend zijn.

Spoeddebat
Volgende week houdt de Tweede Kamer een spoeddebat over ‘De weg van de moslim’. De ministers Donner (Justitie), Remkes (Binnenlandse Zaken) en Verdonk (Integratie) moeten dan uitleg geven over de inhoud van het boek.

De Volkskrant, zaterdag 24 april 2004:

_Contactorgaan moslims keurt passages af_

AMSTERDAM – Het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO), een moslimkoepel die ruim 300 moskeeën vertegenwoordigt, neemt ‘ondubbelzinnig afstand’ van de omstreden passages uit het boek De weg van de moslim.
Het contactorgaan vindt dat het bestuur van de El Tawheed-moskee, dat het boek verspreidt, zich eveneens ‘onomwonden’ moet distantiëren van de passages die aanzetten tot geweld jegens homo’s en andere bevolkingsgroepen.
CMO biedt aan te bemiddelen bij het overleg tussen de gemeente Amsterdam en het bestuur van El Tawheed, dat vooralsnog niet van plan is het boek uit de schappen te nemen.
Het bewuste boek van de hand van de Algerijnse moslimgeleerde Aboe Bakr Djaber el Djezeïri heeft geleid tot maatschappelijke onrust. In het boek wordt op-geroepen tot het doden van homo’s, door ze met het hoofd naar beneden van hoge gebouwen te gooien.
CMO deelt die verontrusting. ‘Publicatie zonder het te voorzien van passend commentaar vanuit onze contemporaine context, heeft de onderlinge relaties tussen moslims en niet-moslims verder onder druk gezet. Dat draagt geenszins bij aan de brede maatschappelijk discussie over integratie van moslims in Nederland’, aldus het contactorgaan.
Het contactorgaan wijst op de verantwoordelijkheid van besturen voor het reilen en zeilen binnen de moskee en dus ook voor de verspreiding van omstreden lectuur.

Trouw, voorpagina, zaterdag 24 april 2004:

_Kabinet verwerpt ‘walgelijk boek’_

DEN HAAG – De strafwetgeving moet desnoods worden aangescherpt om te kunnen optreden tegen de verspreiding van ‘walgelijke’ boeken in moskeeën, waarin wordt opgeroepen tot gewapende strijd tegen ongelovigen en het doden van homoseksuelen.Premier Balkenende doet dit voorstel om te sleutelen aan de vrijheid van meningsuiting, nu het kabinet woedend is over de verkoop van dit soort lectuur in islamitische gebedshuizen en boekhandels. Het kabinet is geschrokken van de kwestie rond de Amsterdamse moskee Al Tawheed. Daar is de Nederlandstalige serie ‘De weg van de moslim’ te koop, waarin wordt aanbevolen ongelovigen en homo’s te doden, bijvoorbeeld door ze van een hoog gebouw te gooien.
Balkenende zei na het kabinetsberaad dat de officier van jusitie zal bekijken of er strafrechtelijk kan worden opgetreden tegen de verspreiders van dit soort teksten. Mochten daar onvoldoende instrumenten voor zijn, dan volgt aanscherping van de wet om vervolging mogelijk te maken.
Juristen op het ministerie van justitie werken al hard aan zo’n ingrijpende wetswijziging, bevestigt een ingewijde op het departement. Sluiting van de moskee is juridisch erg moeilijk. Daarom wordt bekeken of de verspreiders van dit soort boeken op een andere manier zijn aan te pakken.
De vrijheid van meningsuiting is een groot goed, geeft Balkenende toe. Maar hij voegt daaraan toe: ‘Die vrijheid kan alleen bestaan als er duidelijke grenzen zijn. Als de strafwet dan tekortschiet, moeten we bekijken of we die kunnen aanpassen.’
Het omstreden boek ‘De weg van de moslim’ ligt in veel meer moskeeën dan de Al Tawheed in Amsterdam-West, blijkt uit onderzoek van Trouw. De distributeur M. van Ettinger bevestigde dat hij aan tien gebedshuizen levert. Hij gaat ervan uit dat het ook nog in tientallen andere moskeeen te vinden is en in zeker vijftig islamitische boekhandels.
Ook een gids voor de islamitische opvoeding, waarin het slaan van vrouwen wordt goedgepraat en tot besnijdenis van meisjes wordt opgeroepen, is op meer adressen verkrijgbaar dan de orthodoxe Al Tawheed-moskee, zoals in de Badr-moskee, iets verderop in Amsterdam-West.
Enkele grote moslimorganisaties hebben zich gedistantieerd van teksten tegen afvalligen, overspeligen en homo’s. ,,Belachelijk dat je kunt beweren dat je homo’s moet doden, dat kán niet��?, zei Ayhan Tonca van het Contactorgaan Moslims en de Overheid eerder in deze krant. Volgende week debatteert de Tweede Kamer met de ministers Donner (justitie), Remkes (binnenlandse zaken) en Verdonk (integratie) over de kwestie.
Copyright: Trouw

De Volkskrant, 24 april 2004:

_Strafrecht aanpassen om moslimtekst te verbieden_
DEN HAAG – Als het strafrecht niet voldoet om ‘onbestaanbare en walgelijke uitspraken’ over homo’s en vrouwen te verbieden, dan moet het strafrecht worden aangepast.
Die zeer verstrekkende uitspraak deed minister-president Balkenende vrijdag na de ministerraad. Daarin is gesproken over de boeken in de El Tawheed-moskee in Amsterdam, die oproepen tot het doden van homo’s en slaan en besnijden van vrouwen.
Het Openbaar Ministerie (OM) onderzoekt of de opstellers van het boek kunnen worden aangepakt. Maar voor de premier kan een afwijzing van het OM dus niet betekenen dat er geen actie tegen het boek wordt ondernomen. Balkenende: ‘Er is vrijheid van meningsuiting in Nederland. Maar die kan alleen bestaan als er duidelijke grenzen zijn. Als het strafrecht te kort schiet ter bestrijding van dit soort uitspraken, zal er alsnog in moeten worden voorzien. Je kunt ook te ver gaan. Dit is strijdig met wat wij als een normale rechtsorde beschouwen. Juridische actie past.’

Nu.nl, 24 april 2004:

_Homoprotest tegen omstreden moslimboek_

AMSTERDAM – Enkele honderden homo’s en sympathisanten protesteerden zaterdag bij het Homomonument bij de Westerkerk in Amsterdam tegen het boek ‘De weg van de moslim’. In dit boek, dat onder meer verkrijgbaar is bij de El Tawheed-moskee in Amsterdam-West, wordt opgeroepen homoseksuelen met hun gezicht voorover van een hoog gebouw te duwen en ze vervolgens te stenigen.

‘Homoseksuele mannen en lesbische vrouwen hebben tientallen jaren strijd gevoerd voor gelijkberechtiging en acceptatie’, aldus Federatie COC Nederland, een van de initiatiefnemers van de protestactie. “Oproepen tot het doden van homoseksuelen kan niet getolereerd worden.” COC organiseerde de demonstratie samen met de Gay Krant en de Stichting Enschede Roze 2004.
Enkele demonstranten droegen protestborden met zich mee met teksten als ‘Geen homohaat bij mij in de straat’. Onder de betogers bevonden zich de Tweede-Kamerleden Dittrich (D66) en Vos (GroenLinks). Ook de Amsterdamse wethouder Huffnagel en voorman Haci Karacaer van de Turkse sociaal-religieuze beweging Milli Görüs waren aanwezig. Alle vier hielden een toespraak.

Dialoog
In de speeches riepen ze op tot een dialoog tussen homobewegingen en moslims en veroordeelden ze de El Tawheed-moskee omdat deze de homohaat zou uitdragen. “Het is gevaarlijk dat deze moskee het boek ter beschikking stelt, zonder er afstand van te nemen”, aldus Dittrich. “Degenen die niet ondubbelzinnig afstand hebben genomen van het boek, moeten veroordeeld kunnen worden.” De D66-leider zei dat homo’s zich niet van de daken laten gooien. “Wij roepen juist van de daken om respect.”

Kalmte
Karacaer riep op tot kalmte. “Het is laakbaar en dom dat iemand boeken aanbiedt die oproepen tot geweld. Maar laten we elkaar niet gek maken. Ook de bijbel loopt over van discriminerende teksten tegen homo’s en vrouwen.” Hij ergerde zich aan de ophef in politiek Den Haag. “Het woord ‘verbieden’ ligt in hysterisch Den Haag in de mond bestorven, terwijl het Nederlandse rechtssysteem een van de meest efficiënte ter wereld is. Daar is geen powertalk voor nodig.”

Praten
Voor hoofdredacteur Henk Krol van de Gaykrant hoeft er geen verbod te komen op het boek en hoeft de El Tawheed-moskee niet te sluiten. “We moeten kijken naar de gevolgen van dat boek. Het aantal klachten over verbale en lichamelijke agressie tegen homo’s neemt de laatste tijd schrikbarend toe.” Er is volgens Krol maar één manier om dat te veranderen. “Door met elkaar te praten. En degenen die oproepen tot haat moet je veroordelen. Ongeacht de religie.”

NRC Handelsblad, 23 april 2004:

_Hoogleraar: verbod van moslimgeschriften ‘idioot’_
LEIDEN, 23 april. Een storm in een glas water. Zo karakteriseert prof.dr. J.J. Witkam, hoofd van de afdeling oosterse handschriften en gedrukten van de universiteitsbibliotheek Leiden, de commotie die is ontstaan over de verkoop van geschriften in de Amsterdamse El Tawheed-moskee.
Daarin wordt opgeroepen tot het doden van homoseksuelen. ,,Zulke boekjes had je tien jaar geleden ook tegen kunnen komen. Het is een genre waarvan er in het Arabisch duizenden bestaan. Ze zijn gebaseerd op geboden in de koran en de traditie. Verbieden zou idioot zijn.”
Tot de gewraakte publicaties behoort De weg van de moslim van de Algerijn Abu Bakr Djaber El Djezeiri, een boek uit 1964. De driedelige Nederlandse vertaling van Jeanette Ploeger verscheen in de periode 1998-2000 bij de Leidse uitgeverij Project Dien. Deze week deed het boek in politiek Den Haag veel stof opwaaien. Vooral de oproep in deel 3 om plegers van sodomie van een hoog punt met het hoofd omlaag naar beneden te gooien, met steniging toe, zette kwaad bloed. Kamerleden bepleitten strafrechtelijke vervolging van het bestuur van El Tawheed wegens het zaaien van haat.
,,Dat van dat omlaag gooien en stenigen is ontleend aan Ibn Abbas, een tijdgenoot van de profeet Mohammed’, zegt Witkam. ‘Die staat aan de bron van veel berichten uit de tijd van de Profeet. Dit soort uitspraken moet je natuurlijk niet bagatelliseren. Zodra moslimgroeperingen zulke opvattingen in hun vaandel voeren, of wanneer teksten van die strekking op school geleerd worden, moet je als overheid ingrijpen.’ Het punt is volgens Witkam dat vanuit moslimoogpunt tegen die opvattingen weinig valt in te brengen.
‘De weg van de moslim’ biedt vanuit de islamitische wet richtlijnen voor het dagelijks leven. Tot in de kleinste details wordt verteld hoe moslims zich dienen te gedragen.
Professor Witkam, verbonden aan de universiteit van Leiden, zegt over de geschriften in de Amsterdamse El Tawheed-moskee: ‘Het is pure plichtenleer. Er zitten nogal wat voorschriften bij die wij als overijverig en weeïg superreligieus handelen zouden bestempelen.’ Die leggen de niet-islamitische mede-Nederlander geen strobreed in de weg. Medelijden tonen, aldus het boek, is een deugd: het zet aan tot genade en goedheid, het vergeven van beledigingen, het bijstaan van zwakken en het kleden van behoeftigen.
Maar tot diezelfde wet behoren ook de zogeheten ‘bepaalde straffen’ voor vergrijpen als ontucht, valse beschuldiging van ontucht, wijn drinken en diefstal. Die straffen zijn ontleend aan de koran en dat is het letterlijke woord Gods waaraan door Islamieten niet te tornen valt. Op het drinken van alcohol staan 80 zweepslagen op de rug, waarbij de vrouw een kledingstuk mag dragen (maar dat mag niet te dik zijn). Witkam: ‘Homoseksualiteit wordt in de islamitische wet gelijk gesteld met ontucht en je zult geen oprecht moslim vinden die zich van de plicht tot het doden van homoseksuelen zal distantiëren: dan zou hij tegen Allah ingaan. Die ‘bepaalde straffen’ horen er echt bij. Daarmee hebben moslims zich in de hoek geredeneerd: vrijheid om creatief met je heilige boek om te gaan ontbreekt totaal.’
Wat niet vergeten moet worden ook al staat dat niet expliciet in De weg van de moslim is dat dergelijke voorschriften alleen geldig zijn in geval van een regime dat de islamitische wet van kracht heeft verklaard. Witkam: ‘In vrijwel geen land is dat het geval, zelfs niet in het zeer fundamentalistische Saoedi Arabië hoewel de islamitische ‘bepaalde straffen’ daar wel degelijk worden toegepast. Overigens, de islamitische wet schrijft ook voor dat moslims niet in een niet-islamitisch land moeten gaan wonen en die regel wordt ook breed ontdoken.’
Veel islamitische regels zijn in de loop van de tijd geëvolueerd door discussies tussen geleerden of als gevolg van de invloed van lokaal gewoonterecht. Witkam: ‘Wanneer islamitische regels niet opvolgbaar zijn zal een moslim liever zondigen dan de Islam ten pricipale ter discussie stellen. Voor zonde is vergeving mogelijk, op apostasie staat, zoals bekend, de doodstraf. Maar wat in de Koran staat, is heilig.’
Witkam en zijn medewerkers verzamelen islamitische publicaties voor de Leidse universiteitsbibliotheek. Het meeste in Nederland verkrijgbare materiaal koopt hij in winkeltjes waar van alles verkocht wordt, van koperen lampjes tot liedjes die je zingt op bedevaart naar Mekka. Bij moskeeën zijn dat soort zaken in stalletjes te koop, vooral op vrijdag. Witkam: ‘Boekjes hoe je moet bidden zijn er verkrijgbaar, getuigenissen van moslims die het licht hebben gezien, en ook het genre De weg van de moslim. Je moet dan niet denken aan een strak geplande distributie, het gaat in de regel om materiaal dat in eigen beheer is gemaakt en dat via toevallige persoonlijke contacten wordt verspreid. Een grote organisatie zit er niet achter.’
De afgelopen tien jaar heeft Witkam het aanbod zien veranderen. Was er vroeger vooral materiaal in het Arabisch, en wat Franse en Engelse import, de laatste tijd neemt het aantal originele Nederlandse publicaties steeds meer toe. ,,Die handelen bijvoorbeeld over innerlijke beleving en verhalen over mystieke ervaringen.” Preken van imams zijn vrijwel alleen in het Arabisch te koop. En dan zijn er nu dus ook Nederlandstalige publicaties die de moslim voorschrijven hoe te leven. Witkam:,,Verbieden is in feite onhaalbaar: die boekjes baseren zich op de koran en dan zou je die ook moeten verbieden. Dat zie ik de Nederlandse overheid zo gauw niet doen.”

De Stentor, 24 april 2004:

_Moskeevoorzitters wijzen haatdragende boeken af_
DEVENTER – De voorzitters van de Deventer Diyanetmoskee en de Mescid-el Aksa-moskee wijzen haatdragende boeken vierkant af.
In de Tweede Kamer is met verontwaardiging gesproken over de verkoop van bepaalde boeken in de Amsterdamse El Tawheed-moskee. In die boeken, die in het Nederlands zijn vertaald, wordt vrouwenbesnijdenis en het doden van homo‘s gepropageerd.

Voorzitter Lutfi Altuntas van Milli Görüs en de Mescid-el Aksa moskee aan de Sint-Jurriënstraat, heeft over de gewraakte boeken gehoord. Hij spreekt over ‘totaal absurde uitspraken die wij volstrekt afkeuren‘. Zulke boeken zijn in zijn moskee niet te vinden, zegt hij. ‘Iedereen mag dat komen bekijken.‘

Voorzitter Orhan Arslan van de Diyanet-moskee aan de Smyrnastraat kent de gekritiseerde boeken niet. Haatdragende lectuur wijst hij sterk af. ‘Je kunt geloof niet opdringen. Wij veroordelen homo‘s niet. Dat is hun eigen pakkie-an.‘ Ook bij Diyanet kan iedereen boeken die verkocht worden komen bekijken.