Politie zat fout bij actie HOP A58

Het draaiboek van de actie is niet gevolgd en het undercover-team ging in tegen de interne adviezen rond homo-ontmoetingsplaatsen vastgelegd in de brochure Blauw op de roze ontmoetingsplaats van het Landelijk Expertisecentrum Diversiteit (LECD) van de politie. Ook zouden hogere leidinggevenden niet op de hoogte zijn geweest van de controle van de twee parkeerplaatsen.

Vorige week hield een klein team van politie in burger een geplande controle bij parkeerplaats de Leikant, langs de A58 bij Riel. Het bos ernaast is al jaren bekend als HOP. Het is privé-eigendom, maar zowel vanaf de parkeerplaats als de parallelle Gilzerbaan vrij toegankelijk. Voor wandelaars, ruiters, maar ook cruisers op zoek naar seks. Dat is de andere kant van het verhaal. Homoscene ontmoet wandelaar en achteloze parkeerder. Dat gegeven leidt op veel plekken in Nederland tot botsingen.

De gemeente Goirle, waaronder Riel valt, was vooraf op de hoogte van de actie. In het draaiboek, dat in overleg met Goirle tot stand zou zijn gekomen, zou sprake zijn van een ‘ontmoedigingsbeleid’ rond de parkeerplaats. Een woordvoerder van de gemeente wilde dat gisteren niet bevestigen.

Over Riel kwamen het afgelopen jaar in elk geval drie aangiftes en één melding binnen, van schennis en vernieling. Er zijn hekken gesloopt, er is parkeeroverlast op de Gilzerbaan. Regelmatig haalt Patrick Janssen, een van de eigenaren van het bos, vuilniszakken vol troep op. Hij zou per brief bedreigd zijn, toen hij zijn terrein wilde omheinen. Kortom, er ís overlast. De klachten leidden na overleg met de gemeente Goirle tot de actie, al is nog niet duidelijk waarom dat juist nú gebeurde.

Wel is pikant te weten Stichting Platform Keelbos onlangs constateerde dat er bos gekapt is, ogenschijnlijk om de HOP-bezoekers te ‘ontmoedigen’. Navraag duidt erop dat de gemeente niets weet van het verlenen van een kapvergunning. Op de brief om daarover duidelijkheid te krijgen, heeft de gemeente Goirle nog niet geantwoord, maar kort daarna is wel besloten tot deze politieactie.

’Tegen excessen treden we op’, zegt politiewoordvoerder Willem van Hooijdonk. ‘Het is een moeilijke balans, we willen ons verre houden van homo-pesten, maar. wel overlast kunnen aanpakken’. De politie besluit ‘in burger’ te gaan, om niet op te vallen en rustig de ‘sfeer te kunnen inschatten’.

Na de controle van de Leikant ging het team naar parkeerplaats de Lage Aard bij Molenschot, ook een bekende HOP. Dat was vooraf niet afgesproken. Daarna keerde het team terug naar de Leikant. In totaal werden die avond drie bekeuringen uitgedeeld, waaronder één voor schennispleging.

Rond de Lage Aard zijn die avond zo’n vijftig mannen aanwezig, volgens getuigen. Hun namen worden genoteerd, de kentekens ook. Een HOP-bezoeker zegt: ‘We kregen te horen: ‘Je hebt vijf minuten om te vertrekken. We komen straks terug en in de toekomst blijven we terugkomen. Volgende keer krijg je een boete, die we naar je huisadres sturen’.

Dat gaat in tegen de politierichtlijnen die zijn omschreven in de onlangs uitgegeven brochure _Blauw op de roze ontmoetingsplaats_. Enkele aanbevelingen: laat mensen die niet voor overlast zorgen met rust, geen database met kentekens aanleggen, liever geen post naar een huisadres sturen, alleen optreden bij ‘aanstootgevend gedrag, zichtbaar vanaf de openbare weg’. De regels zouden een paar weken eerder nog zijn uitgedeeld aan agenten die er die avond bij zijn.

Bovendien staat in deze brochure dat het ‘raadzaam’ is dat de ‘politie samenwerkt met andere organisaties of instanties om problemen rond de ‘homo-ontmoetingsplaatsen te beperken’. Een Commissie Homo-ontmoetingsplaatsen waarin de politie (taakaccenthouder homogerelateerde delicten), de gemeente, de eigenaar van de grond en een ‘plaatselijke homobelangenorganisatie tot ‘afspraken over het gebruik van het terrein en het oplossen van problemen rond veiligheid en overlast’ moeten komen.

Dat loopt anders, volgens getuigen. Na de Leikant besluit het politieteam, onder wie ook KLPD’ers, op eigen initiatief nog naar de Lage Aard te gaan. De mannen daar denken dat ze worden overvallen door potenrammers. Ze zien in het politieoptreden het zoveelste teken dat Nederland steeds intoleranter wordt ten aanzien van homo’s.Niet dát er een controle was, maar de manier waaróp schrikt hen af. De politie zit in de maag met wat een van de betrokkenen een ‘homo-razzia’ noemde. Korpsbeheerder Vreeman gelastte een onderzoek, homobewegingen houden de vinger aan de pols, de SP stelde vragen in de Tweede Kamer.

Met de evaluatie die de politie heeft aangekondigd, moeten in elk geval twee zaken duidelijk worden. Hoe is de controle aangepakt, en waarom besloot het team de Lage Aard te bezoeken? Van Hooijdonk: ‘Als er fouten zijn gemaakt, zullen we die ruiterlijk toegeven. Maar we wachten eerst de evaluatie af’.

De actie leidde afgelopen week tot veel ophef. De aanwezigen rond de parkeerplaatsen voelden zich ‘als vee’ opgedreven, een van hen noemde het ‘een razzia’. Korpsbeheerder en burgemeester van Tilburg Ruud Vreeman gelastte direct een onderzoek, de politie evalueert de zaak, de SP zal de kwestie in de gemeente Tilburg aan de orde stellen en de SP-Kamerleden Nathalie de Rooij en Ronald van Raak hebben Kamervragen gesteld.

COC Tilburg en Embrace Pink willen dat ‘de onderste steen boven komt’ en dringen aan op een gesprek met burgemeester Vreeman. Frank van Dalen, voorzitter van COC Nederland, heeft de kwestie besproken in de Diversiteitsraad van de politie en de Raad van Hoofdcommissarissen per brief laten weten dat ‘de maat vol is’. Het papieren beleid komt niet overeen met het optreden van de politie, constateert het COC.

Zie voor meer informatie ons dossier Veiligheid en discriminatie.