Terug naar overzicht
Bea Visser is in de nacht van donderdag op vrijdag overleden. Een opmerkelijke vrouw met een bewogen leven. Ze was de eerste dove vrouw in ons land die openlijk als lesbienne uit de kast kwam en ze was medeoprichster van Roze Gebaar, de belangengroep van dove en slechthorende LHBTI’s. Bestuur en medewerkers van COC Nederland condoleren haar nabestaanden, vrienden en vrijwilligers van Roze Gebaar en wensen hen veel sterkte.
Beatrix Visser werd geboren in 1936 – twee jaar eerder dan prinses Beatrix, waar ze dus nadrukkelijk niet naar vernoemd is, maar waardoor haar naamgebaar wel ‘Prinses’ werd. Bea Visser groeide op als doof meisje ver haar van ouders in het Friese Akkerwoude in het christelijke instituut voor doven Effatha, te Voorburg, in een tijd waarin gebarentaal verboden was.
Tegen alle adviezen en verwachtingen in lukte het haar op te klimmen tot medewerkster bij de sociale dienst van de gemeente Den Haag. Naast haar gewone werk was Bea Visser bijzonder actief in de ontwakende dovenbeweging in de jaren ’70-‘90 van de vorige eeuw. Zij was de eerste die in de jaren ‘70 gebarentaallessen ging geven aan, vaak wanhopige, ouders van dove kinderen. Mede door haar initiatieven op dit gebied kon Effatha niet anders dan het verbod op gebarentaal opheffen.
Op haar 39ste kreeg ze haar eerste zoen van een vrouw. “Ik was 39 en had nog nooit van ‘lesbisch’ gehoord”, zei ze daarover in een interview met COC-blad Update. Na die zoen zwalkte ze heen en weer tussen geluk en vertwijfeling. “Wie was ik? Toen in het eenmaal wist. kwam ik als eerste dove lesbienne in Nederland uit de kast.” Daarna richtte ze (nu bijna 35 jaar geleden) Roze Gebaar op en droeg daarmee bij aan de emancipatie van dove en slechthorende LHBTI’s.
Bea Vissers faam als gebarentaaldocent bereikte in 1981 ook de theaterwereld. Voor de Haagse Comedie leerde ze gebarentaal aan de acteurs Willem Nijholt en Rick Nicolet voor hun rollen in het toneelstuk Kinderen van een mindere god. Mede door haar inzet werd Willem Nijholt daarna een ambassadeur voor doven en slechthorenden.
In 2003 stond Bea Visser zelf op de planken. Het Handtheater – een theatergroep die tweetalige voorstellingen maakt in gebarentaal en Nederlands – zou de gebarentaalversie van De Vagina Monologen 
gaan uitvoeren, waar Bea Visser auditie voor deed en haar eigen verhaal mocht voordragen. Bea Visser beleefde in het stuk opnieuw de angst bij haar eerste menstruatie en de paniek rond haar coming out. Zoals zoveel doven was ze niet voorgelicht en had ze tot haar veertigste nog nooit van het woord lesbisch gehoord. De première in De Brakke Grond voor een uitverkochte zaal was een groot succes en de recensies waren lovend.
Het veelbewogen levensverhaal van Bea Visser is in 2009 ook opgetekend in het door Petra Essink geschreven boek Bea Visser, Dove Prinses. Deze biografie beschrijft het leven van een Nederlandse dove vrouw in de 20ste eeuw; een bewogen leven van onderdrukking, pijn, vechten, opluchting en emancipatie. In 2009 werden Bea Visser en Petra Essink door de luisteraars van de Roze Golf verkozen tot meest Roze Vrouwen van Overijssel.
[Bronnen: Roze Gebaar, Doof.nl, Agnes van Brussel – Foto Bea Visser: Facebook]
Het COC vecht voor LHBT-rechten. Vecht mee!