Terug naar overzicht
Op 8 februari debatteert de Tweede Kamer over de ‘enkele-feitconstructie’. Volgens twee artikelen uit de Algemene Wet Gelijke Behandeling mogen scholen in het bijzonder onderwijs homoseksuele leerlingen en docenten van school sturen. Weliswaar niet op grond van het ‘enkele feit’ dat ze homo zijn, maar wel omdat ze homo doen. Wij roepen de Kamer op om op 8 februari definitief een einde aan deze discriminerende wetsbepalingen te maken.
Waarom maakt de homobeweging zich zo druk over het recht van orthodoxe scholen om homo’s te weren? Als lesbische of homoseksuele docent moet je toch helemaal niet op zo’n school willen werken? Het gaat ons er niet om dat ‘Geer en Goor’ zo nodig in Staphorst voor de klas moeten. Het gaat er om dat er ook op orthodoxe scholen in Staphorst, Amersfoort, Apeldoorn en Arnemuiden homoseksuele leerlingen en docenten werken en leren. Leerlingen en docenten die gelovig zijn én homoseksueel. Onder de huidige wet lopen zij het risico van school te worden gestuurd.
‘In praktijk gebeurt dat nooit,’ stelt de regering, terwijl de School met de Bijbel in het Geldersche Emst vorig jaar nog een docent op non-actief stelde die zijn homoseksualiteit niet langer geheim wilde houden. Waar dit kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie aan voorbij gaat, is het verkeerde signaal dat van de enkele-feitconstructie uitgaat. Enerzijds belijdt de regering dat iedereen – ook op school – gewoon homo moet kunnen zijn. Anderzijds steunt men een wetsbepaling waarmee je als openlijk homoseksueel van school mag worden gestuurd.
De impact van dit signaal beschrijft Dennis (37), een homoseksuele leerkracht die lesgeeft op een orthodox-christelijke school op de Veluwe: ‘Ik ben bang dat als dit uitkomt in het dorp, ik mijn biezen wel kan pakken. Moet ik eerst een andere baan zoeken, zodat ik weg ben voor het gebeurt?’
Nog schrijnender is dit signaal voor homoseksuele leerlingen. Vaak kiezen niet zijzelf, maar hun ouders voor een orthodoxe school. Zo’n school laat de jonge puber vervolgens een ‘identiteitsverklaring’ tekenen, zoals bij een groot aantal reformatorische onderwijsinstellingen in ons land gebruikelijk is. Daarin staat letterlijk dat een homoseksuele levenswijze in strijd is met Gods Woord en als zodanig wordt afgewezen. Als leerlingen vervolgens ontdekken dat ze toch homoseksueel zijn, vinden zij geen steun bij wet en kabinet. Ze mogen in beginsel al van school worden gestuurd omdat ze een spreekbeurt over homoseksualiteit houden.
Nederland is door instanties als de Raad van Europa en de Commissie Gelijke Behandeling al diverse malen over de enkele-feitconstructie op de vingers getikt. De Europese Commissie startte zelfs een officiële inbreukprocedure tegen deze wetgeving. Deze instanties wijzen er bijvoorbeeld op dat ons publiek gefinancierde onderwijssysteem zonder discriminatie voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn.
Omdat het kabinet ook wel beseft dat je dergelijke kritiek niet volledig naast je neer kunt leggen, deed men in september een voorstel om de enkele-feitconstructie te schrappen en te vervangen door een soortgelijk artikel. Daarmee raken lesbische vrouwen en homoseksuele mannen op orthodoxe scholen van de regen in de drup.
Het kabinetsvoorstel komt er op neer dat ongelijke behandeling niet langer als discriminatie wordt beschouwd, zolang scholen zich maar beroepen op hun religieuze grondslag. Het is niet ondenkbaar dat een homoseksueel dan zelfs van school mag worden gestuurd op grond van het ‘enkele feit’ dat hij of zij homo is. Verantwoordelijk minister Ter Horst vindt namelijk dat van leerlingen en docenten geëist mag worden dat ze de grondslag van een school niet ‘belachelijk’ maken. Daarmee maakt ze een karikatuur van de werkelijkheid. Het gaat hier om mensen die in veel gevallen slechts willen zijn wie ze zijn: diep gelovig en openlijk homoseksueel.
Het kabinetsvoorstel is niet alleen onwenselijk, het is ook nog steeds strijdig met Europese regelgeving. Artikel 8 van de Europese Anti-discriminatie Richtlijn bepaalt namelijk dat het niveau van bescherming tegen discriminatie in lidstaten van de EU niet verlaagd mag worden, zoals met het kabinetsvoorstel gebeurt. De huidige enkele-feitconstructie kan echter ook niet voortbestaan; niet alleen omdat die discriminerend is, maar tevens omdat de Europese Commissie hierover een inbreukprocedure tegen Nederland begonnen is.
Wat ons betreft is er slechts één conclusie mogelijk: de Tweede Kamer besluit tot afschaffing van de enkele-feitconstructie, wijst het kabinetsvoorstel af en kiest voor een einde aan wettelijke discriminatie van lesbische en homoseksuele leerlingen en docenten in het bijzonder onderwijs.
Rest de vraag aan orthodoxe scholen of ze nu werkelijk het ‘zwaard van de wet’ moeten willen hanteren om lesbische en homoseksuele leerkrachten van school te sturen. Het gaat hier om mensen die hun geloof en gemeenschap trouw blijven, ondanks een vaak intense persoonlijke worsteling met hun seksuele gerichtheid. Hun seksuele identiteit doet niets af aan hun didactische kwaliteiten. Hier past eerder een houding van naastenliefde dan van onbarmhartig ontslag.
Wouter Neerings
, voorzitter COC Nederland
Henk Krol
, Stichting Vrienden van de Gay Krant
Maria van Oosten
, LesBIsch magazine Zij aan Zij
Benjamin van Es
, homojongerenorganisatie Expreszo
Philip Tijsma
, voorzitter Landelijke Werkgroep Politiek COC