Terug naar overzicht
De Friese gemeente Smallingerland boycot een jaar lang het tuinbouwbedrijf dat in april veroordeeld werd vanwege discriminatie. Het bedrijf weigerde Bas van der Meer aan te nemen als stagiair, omdat hij een homoseksuele relatie heeft. De boycot gaat in op 1 juni 2016. Dat wordt gemeld door de Drachtster Courant.
Het besluit wordt in een verklaring toegelicht: “Als gemeentebestuur dragen wij uit dat wij ervoor staan dat onze homoseksuele, lesbische, biseksuele en transseksuele inwoners in een veilige en respectvolle omgeving onderdeel uitmaken van onze samenleving en daar open over kunnen zijn. Als gebleken is dat een bedrijf waarmee wij zaken doen aantoonbaar discrimineert en niet-integer gedrag vertoont willen wij daar gevolgen aan verbinden.”
“Het is heel goed dat de gemeente Smallingerland op deze wijze zo’n duidelijk signaal geeft dat discriminatie onacceptabel is”, zegt COC-voorzitter Tanja Ineke. “Een dergelijke boycot verdient navolging van andere overheden.”
Voor zover bij het COC bekend, is het voor het eerst dat een overheidsinstelling overgaat tot een boycot van een bedrijf vanwege een geval van LHBT-discriminatie.
Zakelijke relatie
Het tuinbouwbedrijf is gevestigd in Drachten, de hoofdplaats in de gemeente Smallingerland. In de afgelopen jaren heeft de gemeente onder meer onderhoudsmaterialen en dienstkleding bij het tuinbouwbedrijf gekocht. In 2013 kocht de gemeente er voor € 52.000,-, in 2014 voor € 31.000,- en in 2015 voor € 32.000,-. Dit jaar werd er tot nu toe € 10.000,- euro aan goederen gekocht.
Omdat er voor de aankoop van deze artikelen tussen de gemeente en het tuinbouwbedrijf geen lopend contract bestaat, kunnen ze door de gemeente van de ene op de andere dag ook elders gekocht worden. Elders betekent in dit geval buiten de gemeente, want het tuinbouwbedrijf is binnen de gemeente het enige bedrijf dat dit soort artikelen kan leveren.
Integere ondernemers
In het Inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente staat dat alleen contracten worden afgesloten met integere ondernemers. Op grond van die bepalingen geldt aantoonbare discriminatie op de arbeidsmarkt als maatschappelijk ongewenst en niet-integer gedrag.
Het tuinbouwbedrijf werd op 25 april jl. door de kantonrechter in Leeuwarden veroordeeld vanwege discriminatie van een student die geweigerd werd als stagiair vanwege zijn homoseksuele relatie. Het bedrijf moet schadevergoeding aan de student betalen en heeft een deels voorwaardelijke boete opgelegd gekregen met een proeftijd van drie jaar.
Boycot
Omdat die veroordeling inmiddels onherroepelijk is, heeft het gemeentebestuur besloten daaraan consequenties te verbinden. Per 1 juni a.s. zal de gemeente een jaar lang geen zaken met het tuinbouwbedrijf doen.
Voor het bepalen van de periode waarin het bedrijf geboycot wordt, is door het gemeentebestuur gekeken naar een aantal factoren. Dan gaat het om de aard van de zaak, de maximale periode van uitsluiting op grond van de Aanbestedingswet en de door de rechter opgelegde straf.
Het besluit van het gemeentebestuur zal door een van de wethouders aan de directie van het tuinbouwbedrijf meegedeeld worden.
Schandpaal
Twee predikanten in de gemeente Smallingerland zijn het niet eens met het besluit van de gemeente om een boycot in te stellen tegen het tuinbouwbedrijf. Dat hebben zij duidelijk gemaakt met een ingezonden brief aan de Drachtster Courant.
Predikanten Teade Deelstra en Orlando Bottenbley veronderstellen dat de gemeente van oordeel is dat het bedrijf niet genoeg gestraft is. Volgens de predikanten gaat de boycot te ver, want de gemeente gaat daarmee op de stoel van de rechter zitten. Bovendien wordt volgens hen ook impliciet een oproep gedaan geen inkopen te doen bij het tuinbouwbedrijf. “Dit doet mij denken aan de schandpaal, die in de Middeleeuwen werd gebruikt”, zegt dominee Deelstra.
Landelijke politieke reacties
SGP-leider Kees van der Staaij sluit zich aan bij de kritiek van de predikanten. De SGP-fractievoorzitter in de Tweede Kamer vindt de boycot ‘een onterechte en onheuse stap’. Van der Staaij wil opheldering van minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken en minister Henk Kamp van Economische Zaken over de boycot door de gemeente Smallingerland. “Het bedrijf in Drachten wordt nu dubbel gestraft. (…) Dit is overtrokken en kan een heksenjacht worden. Het bedrijf wordt onevenredig benadeeld. We willen van de ministers weten of deze boycot juridisch gezien door de beugel kan. Temeer omdat de eigenaar van onbesproken gedrag is.”
Ook landelijk ChristenUnie-partijvoorzitter Piet Adema stelt vraagtekens bij het besluit. De boycot ‘voelt niet goed’, zegt hij. “Ik krijg het gevoel dat deze ondernemer dubbel gestraft wordt”, stelt Adema. “Ik vraag me af of het besluit van het college van Smallingerland juridisch houdbaar is.” De ChristenUnie is lid van het gemeentebestuur dat dit besluit genomen heeft. Adema zegt dat hij de overwegingen van CU-wethouder Marja Krans niet kent, maar verwacht dat de CU-raadsfractie opheldering over de boycot gaat vragen.
Tijdens de lancering van de campagne tegen discriminatie op de arbeidsmarkt heeft minister Lodewijk Asscher laten weten dat hij zich kan vinden in het gemeentelijk besluit om het discriminerende tuinbouwbedrijf voor een jaar te boycotten. “Ik begrijp heel goed dat de gemeente zegt: nu kun je even niet voor ons werken, totdat je je realiseert dat dit niet kan”, zegt de minister. “De gemeente laat zien dat discriminatie niet ongestraft kan blijven.”
Lokale politieke reacties
CU-fractievoorzitter Pieter van der Zwan laat weten dat hij ‘buikpijn’ van de kwestie rond de boycot heeft. Hij heeft echter wel begrip voor het besluit, maar vindt dan wel dat het beleid consequent toegepast moet worden. Een boycot zou volgens hem ook moeten gelden voor een bedrijf dat veroordeeld is vanwege discriminatie van christenen of moslims. Maar bij Van der Zwan zijn wel vragen gerezen over de ‘juridische houdbaarheid van de beslissing’ van het gemeentebestuur. De CU-fractievoorzitter heeft overigens een directe band met dominee Orlando Bottenbley, want hij is trainer/coach van diens Bethelgemeente in Drachten.
Van der Zwan krijgt bijval van VVD-fractievoorzitter Sipke Hoekstra, die het boycotbesluit ‘een slechte zaak’ vindt. CDA-fractievoorzitter Jan Groen noemt de straf van de gemeente ‘buitenproportioneel’. “Als je uitrekent wat zoiets De Boer kan kosten, dan is dat veel meer dan het boetebedrag dat de rechter eerder oplegde”, stelt Groen vast.
CU-wethouder Marja Krans vindt dat ‘dubbel straffen’ van het tuinbouwbedrijf door de gemeentelijk boycot niet aan de orde is. De gemeente wil het bedrijf ook geen ’trap nageven’, verzekert ze. “Als gemeente hanteren wij inkoopvoorwaarden. Daar hebben we ons aan te houden”, zegt Krans. “We willen zaken doen met integere bedrijven. Als je discrimineert, ben je niet integer.” Ze kan zich voorstellen dat haar partijgenoot Van der Zwan moeite heeft met de tijdelijke boycot, want volgens haar is hier ‘sprake van een heel nare situatie’.
Spoeddebat
De gemeenteraad van Smallingerland belegt donderdagavond 2 juni een spoeddebat naar aanleiding van het boycotbesluit van het gemeentebestuur. Het debat is aangevraagd door het CDA, met steun van VVD en de lokale partij ELP.
UPDATE – De meerderheid in de gemeenteraad (20-11) steunt het boycotbesluit van het gemeentebestuur. Dat is de uitkomst van het spoeddebat over deze kwestie. Een motie van het CDA om het besluit terug te draaien kreeg enkel steun van VVD en ELP. De tweemansfractie van Smallingerlands Belang stemde verdeeld. Doorslaggevend is dat ook collegepartij ChristenUnie tegen de motie – en dus voor de boycot van het tuinbouwbedrijf – gestemd heeft.
“Er speelt veel in de achterban, we zijn veel over dit onderwerp aangesproken. Er wordt zelfs een beroep gedaan op Gods woord. Daarom valt het ons niet licht. Het besluit van de rechter en het toepassen van het eigen inkoopbeleid zijn helder. Als betrouwbaar bestuurder moeten wij een relationeel besluit nemen”, aldus CU-fractievoorzitter Pieter van der Zwan.
[Bron: COC NL/Drachtster Courant, Nederlands Dagblad, Reformatorisch Dagblad – Illustratie kaart Smallingerland: CC-Wikepedia]
Het COC vecht voor LHBT-rechten. Vecht mee!