Terug naar overzicht
Dubbele achternaam
Steeds meer (getrouwde) lesbische vrouwen besluiten om binnen hun relatie kinderen op te voeden. Regelmatig komt het daarbij voor dat de éne moeder bevalt van het eerste kind en de andere moeder van het tweede kind.
Om uitdrukking te geven aan het feit dat men bij elkaar hoort en samen deel is van één gezin, biedt de huidige wetgeving de mogelijkheid om voor beide kinderen de achternaam van één van de beide moeders te kiezen. De beide kinderen en tenminste één van de beide moeders hebben dan dezelfde achternaam.
Het Nederlands recht kent echter nog altijd niet de mogelijkheid om voor beide kinderen te kiezen voor de achternaam van béide moeders.
Deze optie voor het kiezen van een dubbele achternaam zou de moeders een meer gelijkwaardig alternatief bieden; er hoeft niet meer gekozen te worden voor de éne achternaam boven de andere.
In landen als Spanje, Denemarken en Frankrijk bestaat deze van (het kiezen voor) een dubbele mogelijkheid al.
COC Nederland stelt voor om de mogelijkheid van het kiezen van een dubbele achternaam, bestaande uit de achternaam van de beide ouders, ook in Nederland in te voeren.
Prevalentie achternaam vader opheffen
De Nederlandse wet schrijft voor dat wanneer ouders geen overeenstemming bereiken over de achternaam, of indien er geen keuze wordt gemaakt, het kind automatisch de naam van de vader krijgt.
Het is nu voor veel lesbische paren die kinderen krijgen niet helder welke consequenties deze regelgeving heeft voor de achternaam van het kind dat geboren wordt binnen hun relatie met behulp van een zaaddonor of kunstmatige inseminatie.
Welke rol speelt de achternaam van de biologische vader wanneer de moeders ongetrouwd samenwonen, een geregistreerd partnerschap hebben of getrouwd zijn? En welke achternaam (van de éne of de andere moeder) prevaleert wanneer de achternaam van de vader in deze situaties géén rol speelt?
Deze situatie wordt wellicht nog onhelderder wanneer – zoals de commissie-Kalsbeek voorstelt en het COC wenst – ouderschap van rechtswege en erkenning door de duomoeder wordt ingevoerd.
Vanuit emancipatorisch oogpunt pleit COC Nederland er voor om de regel dat de naam van de vader bij conflict, of bij gebrek aan een keuze, prevaleert te vervangen door de regel dat alfabetische volgorde prevaleert en/of dat het kind in een dergelijke situatie beide achternamen krijgt.
COC Nederland wijst er op dat deze oplossing ook meer in overeenstemming is met het VN-Vrouwenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens.
Zie ook ons dossier Politieke Lobby