Terug naar overzicht
Dit artikel verschijnt vandaag, omdat de Tweede Kamer over deze kwestie zou debatteren met de ministers Plasterk en Ter Horst. Dat debat is plots echter uitgesteld tot half maart.
HOMO’s HEBBEN RECHT OP EEN BETERE WET
_De Algemene wet Gelijke Behandeling discrimineert en moet worden aangepast, vindt Frank van Dalen, voorzitter van COC Nederland._
Woensdag (27 februari) debatteert de Tweede Kamer met het kabinet over de Algemene wet Gelijke Behandeling. Europa tikte Nederland eerder deze maand op de vingers omdat Nederland teveel ruimte biedt aan homodiscriminatie. In Nederland worden gelovige homoseksuelen monddood gemaakt, terwijl het kabinet in godsdienstige kring het open debat juist wil bevorderen. De AWGB discrimineert en moet worden aangepast.
Eurocommissaris Vladimir Spidla maakt in zijn brief eerder deze maand duidelijk dat Nederland op grond van artikel 5.2 organisaties op godsdienstige, levensbeschouwelijke grondslag en politieke organisaties te veel ruimte geeft om bijvoorbeeld homoseksuelen te weren.
Enkele feit
Het ‘enkele feit’ dat een (toekomstig) werknemer homoseksueel is of een relatie heeft met iemand van het eigen geslacht kan geen reden zijn hem of haar te weren of te ontslaan aldus Spidla. Dat vindt minister Plasterk ook en strikt genomen is dat ook wettelijk in ons land zo. Maar met tal van sluipwegen in onze wet is de praktijk heel anders. Daarbij wordt misbruik gemaakt van de zogenaamde ‘enkele feit’-constructie in onze AWGB én van het feit dat veel gelovige homoseksuelen niet in de positie zijn om dit openlijk aan te klagen.
Scholen leggen namelijk in hun grondslag vast dat openlijke homoseksualiteit daar niet mee in overeenstemming is en verlangen van het onderwijspersoneel en de leerlingen dat zij die grondslag onderschrijven en strikt naleven.
Aan de basis daarvan ligt een godsdienstig denken waarin onderscheid wordt gemaakt tussen ‘homofiele identiteit’, wat ze als ‘het enkele feit’ van iemands homoseksuele gerichtheid beschouwen en waarop ze stellen ook niet te discrimineren, en de ‘homoseksuele praxis’, die wel wordt afgewezen. Een onderscheid dat in de EU-richtlijnen én in de AWGB niet wordt gemaakt.
Wezenlijk, legitiem en gerechtvaardigd
Vreemd genoeg oordeelt de Commissie Gelijke Behandeling dat onderwijspersoneel en leerlingen verplicht kunnen worden zo’n grondslag te ondertekenen, zelfs als daarin eisen aan het privé-leven worden gesteld die formeel onwettelijk zijn en in veel gevallen ook niet ‘wezenlijk, legitiem en gerechtvaardigd’ zijn voor de functies die uitgeoefend worden. Dat versterkt de indruk bij scholen dat ze met die grondslag ook het recht hebben om homoseksuelen te weren. En omdat daarover zelden of nooit klachten komen bij een rechter of de CGB is dit een uitstekend middel gebleken voor het bijzonder onderwijs om te voorkomen dat christelijke homoseksuele docenten of leerlingen zich openlijk uiten.
Scholen en andere organisaties op godsdienstige grondslag mogen vinden wat ze vinden en mogen dat ook uitdragen. Dat valt allemaal onder de vrijheid van onderwijs en meningsuiting. Maar de autonomie in eigen kring mag niet leiden tot een autonome rechtsorde waar institutionele discriminatie vorm krijgt. De grondslag kan geen rechtsgrond zijn voor ongelijke behandeling of het monddood maken van gelovige homoseksuele docenten en leerlingen.
Geen probleem?
CU-fractievoorzitter Arie Slob veegt deze hele kwestie van tafel met de opmerking dat er geen problemen zijn en dat de EU zich dus niet met de Nederlandse wetgeving moet bemoeien. Onbegrijpelijk als we kijken naar reacties op pogingen om homoseksualiteit in religieuze kring bespreekbaar te maken.
Enkele weken terug liet prof. dr. G. Harinck in het Nederlands Dagblad weten dat hij homoseksualiteit geen probleem vindt en waagde hij het zelfs de louter Schriftuurlijke afwijzing van homoseksualiteit te bekritiseren. Het was het startsein vanuit gereformeerd-vrijgemaakte kring voor een hetze tegen de hoogleraar. Een protestsite roept op tot ontslag van Harinck aan de Theologische Universiteit Kampen en daar wordt inderdaad een onderzoek naar gedaan. Onder die druk heeft de hoogleraar inmiddels zijn vrijzinnige woorden dan ook schielijk ingetrokken.
Als zo’n prominent voorganger uit eigen kring die zelf niet eens homoseksueel is enkel vanwege een paar als te vrijzinnig ervaren opmerkingen al zo aangepakt wordt, wat moet een anonieme gereformeerde wiskundeleraar of leerling uit Kampen, die wel homoseksueel is, dan wel niet denken? Die kijkt wel uit om voor zijn homoseksualiteit uit te komen. Die zal als er problemen ontstaan niet klagen bij de rechter of de CGB. Slob weet dat, maar noemt dat ´geen probleem´.
Wettelijke waarborg
Als dit kabinet echt serieus werk wil maken van het op gang brengen van het gesprek over homoseksualiteit in orthodox-godsdienstige kring, en dat is een speerpunt van het homobeleid, dan dient dit kabinet eerst onomwonden duidelijk te maken dat homoseksuelen vrijuit aan het debat binnen hun kerkgenootschap moeten kunnen meedoen zonder angst dat zij hun baan kunnen verliezen of van school worden gestuurd.
Die wettelijke waarborg dient nu spijkerhard verankerd te worden in onze anti-discriminatiewetgeving. Die waarborg is de voorwaarde voor een open debat in godsdienstige kring waaraan ook gelovige homoseksuelen vrijuit kunnen deelnemen.
Strikte toepassing
En daarom moet de ‘enkele feit’-constructie uit alle artikelen in onze AWGB geschrapt en vervangen worden door de strikte ‘uitzonderingsregel’ uit de EU-richtlijnen.
Ook voor godsdienstige, levensbeschouwelijke en politieke organisaties moet gelden dat zij in lijn met wat Europa stelt enkel onderscheid mogen maken als zij concreet per functie heel precies kunnen aangeven dat het gaat om een wezenlijk, legitiem en gerechtvaardigd beroepsvereiste voor het verwezenlijken van hun grondslag.
In de praktijk zal dan blijken dat bij strikte toepassing van die wetgeving in vrijwel alle gevallen non-discriminatie prevaleert. Ook voor gelovige homoseksuele docenten en leerlingen.
Frank van Dalen is voorzitter van COC Nederland.
REGERING MOET TROTSER ZIJN OP HOMO’S
Onder dit titel dringt een aantal bekende Nederlanders er in de Volkskrant van vandaag op aan de Nederlandse wetgeving verder aan te passen om homo’s en lesbiennes gelijk te behandelen.
Op initiatief van D66-kamerlid Boris van der Ham doen Geert Dales (Voorzitter College van Bestuur Hogeschool InHolland), Claudia de Breij (cabaretière), Johan Kenkhuis (voormalig Olympisch medaillewinnaar zwemmen), Erwin Olaf (fotograaf), Henk Krol (hoofdredacteur Gaykrant), Ria van Oosten, (hoofdredacteur Zij aan Zij) en Tom Brouwers (voorzitter Homojongerenplatform) hiertoe een oproep aan de regering.
Lees hier het hele artikel
Zie ook:
EU – klacht Duitse discriminatie homoparen
Platform roept op tot aanscherping AWGB
Christelijke holebi’s stemmen in met Europese kritiek
D66 – Initiatiefwetsvoorstel aanscherpen AWGB
Kamer wil opheldering Europese kritiek homobeleid