Terug naar overzicht
Uit de Derde Monitor van Movisie onder 172 Nederlandse gemeenten, blijkt dat trouwambtenaren in nog maar 13,4 procent van alle gemeenten ruimte hebben te weigeren paren van gelijk geslacht te trouwen, als zij daar gewetensbezwaren tegen hebben. Volgens onderzoekster Judith Schuijf is dat een ‘aanzienlijk verschil’ met vorige onderzoeken die het bureau hield naar de stand van de homo-emancipatie.
‘In 2006 gaven veel meer gemeenten, waaronder twee van de vier grote steden, nog aan dat ambtenaren geen huwelijken van mensen van hetzelfde geslacht hoefden te sluiten. Dan kon iemand anders wel doen, was toen de gedachte’, zegt Schuijf.
SGP-kamerlid Kees van der Staaij stelt over deze omslag Kamervragen aan de regering. Hij beroept zich op het regeerakkoord dat CDA, PvdA en ChristenUnie in 2007 hebben gesloten. Daarin staat volgens de SGP-er zwart op wit dat weigerambtenaren moeten worden beschermd. In de praktijk komt daar echter volgens de SGP niets van terecht. De SGP vindt dat dit kabinet daar niet in kan en mag berusten.
Onmiddellijk na het bekend worden in februari 2007 van de passage over weigerambtenaren in het regeerakkoord is het COC daartegen een campagne gestart. Gemeenten werden opgeroepen te besluiten geen weigerambtenaren meer te benoemen – een actie die ook door de PvdA zelf gesteund werd. De campagne werd op 1 april 2007 op het Homomonument afgesloten met het tekenen van een convenant over weigeramtenaren met Kamermeerderheid bestaande uit PvdA, SP, VVD, GroenLinks en D66.
April vorig jaar oordeelde de Commissie Gelijke Behandeling (CGB) dat alle trouwambtenaren alle huwelijken moeten sluiten. De CGB adviseerde het kabinet dit in een Algemene Maatregel van Bestuur te regelen, maar dat advies heeft de regering naast zich neergelegd.
Het kabinet besloot het beleid zoals dat in het regeerakkoord is afgesproken te handhaven, bleek uit antwoorden uit Kamervragen die toen gesteld werden. Daarbij werd wel opgemerkt dat het benoemen van ambtenaren de ‘autonome bevoegdheid’ van gemeenten is en dat klachten van weigerambtenaren een zaak van de onafhankelijke rechter zijn.
Die uitspraak van het kabinet is wel opvallend en bevat wel een impliciete beleidswijziging, omdat er in het regeerakkoord nog gezegd wordt dat bij problemen rond de rechtspositie van weigerambtenaren wettelijke maatregelen door het kabinet genomen zullen worden om hun rechtspositie te beschermen.
De ChristenUnie was desondanks tevreden met dit antwoord, omdat het ‘in de geest’ van het regeerakkoord geformuleerd was. De SGP vond echter dat het kabinet meer afstand van het oordeel van de CGB had moeten nemen.
Kamervragen
van Kees van der Staaij (SGP) aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over weigerambtenaren
3 maart 2009
1.
Hebt u kennis genomen van het bericht (Reformatorisch Dagblad, 3 maart 2009) dat in steeds minder gemeenten ruimte is voor trouwambtenaren met gewetensbezwaren tegen het sluiten van homohuwelijken?
2.
Bent u met ons van mening dat het gezien het onderzoek van Movisie steeds moeilijker wordt om met dergelijke bezwaren ambtenaar van de burgerlijke stand te zijn? Wat vindt u van deze ontwikkeling?
3.
Wat vindt u ervan als gemeenten het onmogelijk maken voor mensen met gewetensbezwaren om ambtenaar van de burgerlijke stand te zijn?
4.
Wat is de daadwerkelijke betekenis van ‘praktische oplossingen’ en ‘zorgvuldige omgang met gewetensbezwaarde ambtenaren’, wanneer er slechts in een beperkt aantal gemeenten ruimte voor hen is?
5.
Bent u van mening dat gewetensdwang ongewenst is en dat daarom in de praktijk overal gewaarborgd moet zijn dat mensen met bezwaren tegen het huwelijk tussen personen van gelijk geslacht trouwambtenaar kunnen zijn, zolang paren van gelijk geslacht in elke gemeente kunnen trouwen?
6.
Wat is in dit verband de concrete betekenis van de passage in het regeerakkoord dat bij het ontstaan van problemen in de gemeentelijke praktijk, initiatieven zullen worden genomen om de rechtszekerheid van gewetensbezwaarde trouwambtenaren veilig te stellen? Bent u in het licht van het genoemde onderzoek bereid om nu dergelijke initiatieven te ondernemen?
7.
Zo niet, aan wat voor soort problemen moet dan worden gedacht, voordat de regering zulke initiatieven wil nemen?
[Bron: SGP]
Zie ook:
CGB – Trouwambtenaren mogen niet weigeren
Kabinet laat ruimte voor weigerambtenaren
Zie verder ons dossier Homohuwelijk.