Net als de Amsterdamse wethouder diversiteit Freek Ossel en de voorzitters van COC Nederland en COC Amsterdam vreest Khadija Arib dat dit soort bijeenkomsten een gevaar voor de volksgezondheid betekent, omdat bezoekers er ‘genezen’ verklaard worden van hun hiv-besmetting.
Slecht nieuws
Dat kan ze ervan weerhouden nog medische hulp te zoeken. De bijeenkomsten zijn vooral populair in de zogenaamde migrantenkerken in de Antilliaanse, Afrikaanse en Surinaamse gemeenschappen. Arib spreekt van een kwetsbare groep die soms toch al moeilijk toegang heeft tot de reguliere gezondheidszorg.
CDA-Kamerlid Kathleen Ferrier vindt de healings ‘heel slecht nieuws’, maar twijfelt aan het nut van ingrijpen door de Inspectie of het Openbaar Ministerie. Ferrier verwacht ‘het meeste heil’ van de kerken zelf. ‘De oplossing ligt bij hun organisaties zelf’.
Als voormalig voorzitter van de migrantenkerkenorganisatie SKIN kent Ferrier dit wereldje – de verhalen over de hiv- en homohealings waren haar bekend. Ze is stellig: ‘Hiv en aids zijn niet door gebed te genezen. Dit soort healings is even gevaarlijk als sommige alternatieve geneeswijzen’.
Ferrier wil dat minister Klink ‘van deze materie kennis neemt, een beetje in kaart brengt hoe dit religieus ligt’. Vraag is dan natuurlijk wel wie dat moet uitzoeken, maar daar laat Ferrier zich niet over uit.
Passieve houding
Volgens een woordvoerder van de Inspectie voor de Gezondheidszorg gaat de toezichthouder niet over ‘alternatieve behandelaars’. ‘Wij houden toezicht op de reguliere gezondheidszorg’. Meldingen van patiënten over alternatieve behandelaars zijn voor het Openbaar Ministerie, aldus de woordvoerder.
COC Nederland neemt geen genoegen met die passieve houding van de Inspectie en roept minister Klink daarom op opdracht te geven voor een onderzoek naar de hiv- en homo-healings.
COC Nederland wil dat minister Klink de Inspectie opdracht geeft om uit te zoeken wat er precies gebeurd tijdens de healings, welke informatie bezoekers krijgen en of zich inderdaad zaken afspelen die een gevaar voor de volksgezondheid opleveren.
Bijzondere groepen
‘Dat onderzoek kan, want de Inspectie heeft nadrukkelijk ook een taak als het gaat om preventie van infectieziekten en de zorg voor bijzondere groepen, waaronder illegalen, dak- en thuislozen en verslaafden’, zegt Wouter Neerings, voorzitter van COC Nederland.
‘Precies die groepen bezoeken ook het Amsterdamse Kerkhuis en het opvangcentrum van Yvette Lont en komen daar in aanraking met de hiv-healings. Als ze daar ‘genezen’ worden, kunnen ze een gevaar opleveren voor de volksgezondheid’.
Vooral het feit dat op de website van Op de Rots, het christelijk therapeutisch opvangcentrum van Yvette Lont, healingconferenties als Op de Rots Evenement vermeld staan, is een reden voor nader onderzoek. ‘Je kunt je afvragen of Lont haar vertrouwenspositie als directeur van dit opvangcentrum niet ontoelaatbaar vermengd met haar werk als voorganger en gebedsgenezeres’, zegt Neerings.
Zelfmoord
COC Nederland dringt er bij minister Klink ook op aan om de homo-healings te laten onderzoeken. In de berichtgeving over de homo-healings wordt immers een link gelegd met de hoge zelfmoordcijfers, vooral onder de Surinaamse gemeenschap. ‘Als dat zo is, dan zijn die homo-healings geen onschuldige folkore, maar een bron van grote ellende’, zegt Neerings.
‘Dit kabinet heeft, mede op aandringen van de ChristenUie, besloten om meer te werk te maken van het terugdringen van het aantal zelfmoorden in ons land’, zegt de voorzitter van COC Nederland.
De combinatie van homofobie en het geloof dat homoseksualiteit te ‘genezen’ is, zou heel goed een verklaring voor een deel van die zelfmoorden kunnen zijn. ‘Dat moet daarom onderzocht worden en als zo’n verband gelegd kan worden, dan dient de Surinaamse gemeenschap zich af te vragen of het niet tijd wordt om anders met homoseksuelen om te gaan’.
Godsdienstvrijheid
COC Nederland meent dat de godsdienstvrijheid geen beletsel is om in te grijpen. Grondrechten zijn in ons land nooit absoluut, maar moeten afgewogen worden tegenover andere grondrechten en belangen. In dit geval het algemeen belang van de volksgezondheid. Zoals dat ook het geval is bij het beleid van bloedbanken die het bloed van homoseksuelen weigeren. De Commissie Gelijke Behandeling heeft geoordeeld dat die weigering in strijd is met de Algemene Wet Gelijke Behandeling, maar deze discriminatie is gerechtvaardigd door het algemene belang van veilig bloed voor de volksgezondheid.
‘Wat je van dat oordeel verder ook mag vinden, die afweging geldt dan ook hier, want seropositieven die denken ‘genezen’ te zijn, vormen een potentieel gevaar voor zichzelf en voor anderen. Door hun verminderde weerstand zijn ze extra vatbaar voor tal van andere ziekten, waaronder bijvoorbeeld TBC’, zegt COC-voorzitter Neerings. ‘Alleen daarom al zou de Inspectie een nader onderzoek moeten doen, als vooronderzoek voor mogelijk ingrijpen door het Openbaar Ministerie om de verantwoordelijke gebedsgenezers een halt toe te roepen’.
Zorg
Dat er alle reden is voor zorg blijkt uit de uitlatingen van Yvette Lont én van Erika Feenstra van het Amsterdamse Kerkhuis.
Dat wordt ook erkend door Peter Sleebos, voorzitter van de Verenigde Pinkster- en Evangeliegemeenten (VPE). Die erkent dat in zijn kring de overtuiging leeft dat hiv door God genezen kan worden.
‘Maar wij zeggen altijd dat het absoluut noodzakelijk is dat een arts moet vaststellen of er sprake is van genezing’. Volgens Sleebos corrigeren de VPE-kerken elkaar daar ook in. Maar in vrije gemeenten zoals de Ambassade van God van Yvette Lont en de Mosterdzaadgemeente van Alphonse Bakaman ‘is minder correctie’, zegt Sleebos. ‘Dat baart me best zorgen’.
Praise Him
Erika Feenstra erkent ronduit dat aids in de migrantenkerken een ‘taboe’ is en dat de kennis onder migranten van aids en de Nederlandse gezondheidszorg vaak minimaal is. ‘De kerk is dan hun eerste focuspunt, dat is hun nieuwe familie. Daarom is het van belang via de kerken hen de juiste informatie over aids en gezondheidszorg te geven’, zegt Feenstra.
Het Kerkhuis is daarom het project Praise Him gestart. Maar daar waar aidspreventie in Nederland neerkomt op het advies ‘veilig te vrijen’, daar leggen de migrantenkerken – opmerkelijk genoeg, met steun van het Aidsfonds – sterk de nadruk op trouw zijn aan je partner, op onthouding en op zuinig zijn op je lichaam, dat een tempel van de Heilige Geest is, aldus Feenstra.
Diezelfde Feenstra zegt echter ook dat er in de migrantenkerken en de pinkstergroepen ‘het diepe geloof’ leeft dat ‘genezing mogelijk is’. ‘En soms worden mensen ook genezen, al heb ik dat nog nooit bij hiv-patienten meegemaakt’, zegt Feenstra. ‘Hiv is door God te genezen, net als homoseksualiteit, dat leeft breed in die kring’.
Waanzin
Oud-ChristenUnie-politica Yvette Lont houdt in haar gemeente Ambassade van God healingbijeenkomsten – op de website van haar opvangcentrum Op de Rots wordt de Healing Wounded Hearts Conferentie aangeprezen die ze volgende maand organiseert. Daarbij wordt voor allerlei zieken gebeden, ook voor hiv-geïnfecteerden en homoseksuelen, laat ze weten.
‘Ik ken verschillende mensen die van hiv zijn genezen. Als wij bidden voor zieken zeggen wij er altijd bij dat ze hun medicatie moeten blijven gebruiken totdat de arts hun genezen heeft verklaard’. Ook homoseksuelen kan Lont ‘genezen’ beweert ze.
Gebedsgenezeres Lont vindt het ‘waanzin’ dat de gemeente Amsterdam de hiv-healings wil aanpakken. Ze kritiseert de opstelling van de gemeente die volgens haar het COC achterna loopt. ‘Laten ze zich met echte zaken bezighouden’.
Zie ook: ANP Video © AT5