Terug naar overzicht
Aanwezig waren organisaties zoals COC Nederland, vertegenwoordigd door voorzitter Frank van Dalen, de Stichting Vrienden van de Gay Krant, met Henk Krol als woordvoerder, Homostudies, Movisie, RefoAnders en het Sociaal en Cultureel Planbureau.
Artikel 1
Alle woordvoerders vinden dat in artikel 1 van de Grondwet homoseksualiteit expliciet als niet-discriminatiegrond opgenomen wordt. Nu valt dit onder de slotwoorden ‘…of op welk grond dan ook’ van het artikel. D66-Kamerlid
Boris van Ham
heeft hierover een voorstel ingediend.
Erwin Olaf
lanceerde het idee om op elke school een plaquette op te hangen met daarop de tekst van artikel 1 van de grondwet – bij voorkeur met de toevoeging dat ook homo’s in Nederland volstrekt gelijk zijn aan hetero’s. Erwin Olaf hoopt dat door zijn initiatief homoseksualiteit meer zichtbaar wordt in het onderwijs en het scheldwoord ‘homo’ zal verdwijnen.
Het kabinet wil het al dan niet bespreekbaar maken van homoseksualiteit overlaten aan de vrijheid van scholen. Dat staat zo in de nota van minister Plasterk. De woordvoerders en deskundigen vinden dit echter te weinig en te vrijblijvend.
Onderwijs
Volgens woordvoerder Van Haastrecht van de
RutgersNissoGroep
moet er meer gebeuren. Volgens haar is het probleem dat in de kerndoelen die het onderwijs moet behalen, te weinig staat over seksuele en relationele vorming. Daarom controleert de Onderwijsinspectie ook niet uitgebreid op deze onderwerpen. Omdat er te weinig zicht is op de manieren waarop scholen hiermee omgaan, zou er meer onderzoek moeten plaatsvinden, zo stelde Van Haastrecht voor.
Naast scholen moeten ook de ouders meer worden aangesproken, aldus de meeste deelnemers aan de ronde tafel. Dat zou kunnen via de Centra voor Jeugd en Gezin die minister Rouvoet aan het opzetten is. ‘Nu er speciaal een minister is voor Jeugd en Gezin, had ik meer verwacht’, aldus onderzoeker Saskia Keuzekamp van het
Sociaal en Cultureel Planbureau
.
Onderzoeker
Rob Tielman
vindt dat ook christelijke en islamitische scholen meer moeten doen aan homo-emancipatie: ‘Alle scholen moeten veilig en gezond zijn, ook bijzondere’. Henk Krol sloot zich hier bij aan en liet weten dat scholen niet zozeer aparte lessen moeten organiseren over homoseksualiteit, maar dat ze het onderwerp moeten integreren in de lessen.
Ook leraar
Peter van Dijk
van een Hilversumse middelbare school meent dat scholen duidelijker moeten worden aangesproken. Een jaar geleden zag hij zich gedwongen vanwege zijn geaardheid te vertrekken van een Rotterdamse school. Tijdens een schoolavond werd hij ‘op kwetsende wijze’ als homo te kijk gezet, met instemming van de leiding, die de hele voorstelling vooraf had gescreend en ook achteraf geen kritiek wilde horen.
Ook Van Dijk vindt de noat van Plasterk daarom te vrijblijvend. ‘Er moet een verplichting komen dat homoseksualiteit wordt behandeld. Want het is niet normaal dat leerlingen elkaar uitschelden voor homo’.
Algemene wet gelijke behandeling
COC-voorzitter
Frank van Dalen
hekelde de bepaling in de Algemene wet gelijke behandeling (Awgb) dat scholen en andere levensbeschouwelijke instellingen homoseksuelen mogen weren als hun opvattingen niet passen bij de grondslag van de onderwijsinstelling. ‘Dat institutionaliseert discriminatie’, aldus Van Dalen.
Hij vindt dat er ten onrechte onderscheid wordt gemaakt tussen homo-zijn en het hebben van een homoseksuele relatie. ‘In Europese richtlijnen wordt dat onderscheid niet gemaakt’, zegt de COC-voorzitter.
De woordvoerder van
Movisie
, voorheen Kenniscentrum Homo- en Lesbische Emancipatie, wees erop dat Nederland vanuit de Europese Unie een pittig gesprek te wachten staat over de uitzondering die in ons land wordt gemaakt in de Awgb. ‘De zogeheten ‘enkele feitconstructie’ voldoet niet aan de Europese regelgeving’. Daarbij wordt verwijzen naar een kritisch rapport van een groep van juridische experts aan de Europese Commissie.
Gesprekspartner
VVD-Kamerlid
Anouschka van Miltenburg
, die vindt dat de homobeweging prioriteiten moet stellen als het gaat om binnen- en buitenlandse steuninitiatieven, wilde van de vertegenwoordigers van de holebi-organisaties weten wie in de toekomst gesprekspartner kan zijn voor de diverse gemeenten als het gaat om homo-emancipatie, vooral in plaatsen waar de organisatiegraad van homo’s gering is.
Op de vraag naar de eensgezindheid van de diverse holebi-belangenorganisaties, herinnerde COC-voorzitter
Frank van Dalen
resoluut aan het initiatief van COC om samen met Movisie via een expertise meeting een Beleidsvisie op te stellen dat de instemming heeft van 95% van alle betrokken verenigingen. Dat stuk is afgelopen zomer door het COC en Movisie aangeboden aan de vice-premiers Bos en Rouvoet en vormt de basis voor de nota van minister Plasterk.
Roze ouderen
Na de vertegenwoordigers en deskundigen spraken de Kamerleden ook met enkele individuele lesbo’s en homo’s met elk een heel verschillende achtergrond, waaronder sport en geloof. Daar werd met name aandacht gevraagd voor de positie van roze ouderen, waar het COC i.s.m. ouderenbond Anbo en Schorer vorig jaar een Groenboek met aanbevelingen over aangeboden heeft aan het vorige kabinet.
Vaak vergeten is de homoseksuele senior, bracht
Marijke van Mulken
van de Eindhovense werkgroep Oud Roze naar voren. ‘Meestal gaat het homodebat over jongeren en allochtonen. Ouderen zijn een onzichtbare groep en zo worden ze ook behandeld. In de gezondheidszorg wordt er standaard van uit gegaan dat iemand hetero is. Dan vraagt een arts bijvoorbeeld: ‘Kunt u er met uw man over praten?’. Ouderen moeten zich op zo’n moment eerst homo verklaren. Dat vinden zij heel bedreigend’.
Volgens Van Mulken hebben oudere homoseksuelen mede door dit soort ervaringen de neiging zich terug te trekken. ‘Mensen vereenzamen, ze gaan terug in de kast of ze komen er helemaal niet uit’.
Soft onderwerp
Ook bij het leger valt nog het nodige te verbeteren, aldus
majoor Hamstra
, van de Stichting Homoseksualiteit & Krijgsmacht. ‘Defensie is nog steeds geen veilige werkomgeving. Homo als scheldwoord komt bij ons ontzettend vaak voor’.
Volgens Hamstra is in de opleidingen minder aandacht gekomen voor relationele vorming doordat op de lessen is beknibbeld. ‘De eerste dingen die eruit vlogen, waren dit soort softe onderwerpen. We proberen het nu via een lespakket weer terug te krijgen’.
Majoor Hamstra wees er fijntjes op dat in NAVO-verband nog geen goede afspraken zijn gemaakt hoe om te gaan met homoseksualiteit in het leger, bijvoorbeeld als meerdere landen militair samenwerken. ‘Terwijl we wel steeds vaker internationaal actief zijn’.
Doodsbang en eenzaam
RefoAnders
had vooral kritiek op de homobeweging die een te seksuele uitstraling zou hebben. Voorzitter Johan Quist van deze kleine organisatie voor ‘refo-homo’s’ wees daarbij op festiviteiten, zoals de Canal Parade, en met name op een knop op de site van de Gay Krant die doorklikt naar pornografische afbeeldingen.
‘De vrijmoedige seksuele openheid onder de niet-religieuze homo’s roepen het beeld op als zouden homo’s oversekst zijn. Dat beeld belemmert op ernstige wijze de bespreekbaarheid en de coming out van christenen met homogevoelens’, volgens Quist.
Quist verzet zich ook tegen homo-organisaties die geen verschil willen maken tussen homofiele gevoelens en de ‘seksuele uitleving’.
‘Onze identiteit ligt niet alleen bij onszelf, maar ook in ons christen-zijn’, stelde hij.
Onder grote aandacht las Quist vervolgens een brief voor van een vijftienjarige jongen uit de Gereformeerde Gemeenten, die zich ‘doodsbang en eenzaam’ voelt. De jongere geeft daarin aan dat hij nooit voor zijn homoseksualiteit zal uitkomen, omdat hij anderen geen pijn wil doen, maar zijn eigen geluk wil negeren en zich ten doel stelt anderen gelukkig te maken.
Constructie uit de jaren tachtig
Maar conservator
Hermine Pool
van het Bijbels Museum in Amsterdam, al vele jaren een pleitbezorgster van homo-emancipatie binnen de kerken via werkgroepen als Potten en Theologie, moet niets hebben van een onderscheid in de mate van homo-zijn, zoals Quist dat maakt.
‘Je mag het wel zijn, maar het niet doen. Dat is een constructie uit de jaren tachtig waardoor mensen in de knoei raken en overgaan tot onder meer zelfmoord’.
Pool bepleitte bij de politiek meer oog voor de diversiteit binnen religies. ‘Er zijn ook liberale stromingen binnen het christendom en de islam’. Zij ziet voor de meer liberale kerkelijke gemeenten de taak het gesprek over homo’s aan te gaan met orthodoxe kerken.
Vervolg
De plenaire behandeling in de Tweede Kamer van de homo-emancipatienota ‘Gewoon Homo Zijn’ van minister Plasterk gepland op 28 februari.
Zie voor meer informatie ons dossier Politieke Lobby.