Terug naar overzicht
De laatste jaren is er in Nederland sprake van ontwikkelingen die in tegenspraak zijn met het beeld van het homovriendelijke Nederland. Er is
een dubbel beeld
ontstaan, stelt het kabinet vast. Hoewel homoseksualiteit in onze samenleving door het emancipatieproces op veel plaatsen zichtbaar is en de acceptatie in het algemeen breed is, is
de homo-emancipatie beslist niet voltooid
.
Het gevoel van onveiligheid is de afgelopen jaren ook toegenomen onder de bijna een miljoen homoseksuele mannen, lesbische vrouwen en biseksuelen. Terwijl juist
sociale veiligheid een voorwaarde is voor persoonlijke emancipatie
. De idylle van de, praktisch voltooide homo-emancipatie is volgens het kabinet daarmee verstoord.
Dat roept volgens het kabinet op dat het starten van een
derde homo-emancipatiegolf
, gericht op het vergroten van de sociale acceptatie in delen van de samenleving waar homoseksualiteit nu nog gevoelig ligt. Het kabinet wil
‘frontrunners’
in deze maatschappelijke beweging daarbij actief gaan ondersteunen.
Met het motto Gewoon Homo Zijn wil het kabinet
twee waarden op de politieke en publieke agenda
zetten, schrijft minister Ronald Plasterk, de coördinerend minister voor homo-emancipatiebeleid, in zijn aanbiedingsbrief bij de nota aan de Tweede Kamer.
Ten eerste de
sociale acceptatie van homoseksuelen
, op grond van beginselen als solidariteit, bescherming van minderheden, verbod op discriminatie en een respectvolle omgang met elkaar.
Ten tweede wil het kabinet opkomen voor de
vrijheid om uit te kunnen komen voor je homoseksuele geaardheid
, op grond van beginselen zoals zelfbeschikking, veiligheid van burgers, gelijke kansen, gelijkheid voor de wet en andere burgerrechten.
Dat betekent dat het kabinet
:
– duidelijk en actiever opstelling om geweld, intimidatie en discriminatie van homoseksuelen op straat, in het onderwijs, de (ouderen)zorg en bedrijven tegen te gaan
– rechten van homoseksuelen actief beschermd
– kabinet toont leiderschap voor de sociale acceptatie van homoseksuelen;
– investeert in initiatieven vanuit de samenleving en steun geeft aan zogenaamde ‘gay & straight’ allianties’;
– ook zelf zichtbaar zal optreden als het gaat om homo-emancipatie.
Deze ambities moeten leiden tot
concrete resultaten
, die ook nadrukkelijk gekoppeld worden aan
indicatoren
. Aan het einde van de kabinetsperiode is:
– de houding van de bevolking tegenover homoseksuelen verbetert;
– het aantal gemeenten dat actief homo-emancipatiebeleid voert met minstens een kwart toegenomen.
In 2010 zal minister Plasterk de voortgang evalueren en daarover verslag doen in het kabinet en aan de Kamer.
Vier pijlers in het Coalitieakkoord geven richting aan het homo-emancipatiebeleid: veiligheid, sociale samenhang, een dienstbare ‘overheid als bondgenoot’ en een actieve internationale rol. Voor het hoofddoel sociale acceptatie van homoseksuelen leidt dat tot vijf operationele doelen:
– bevorderen dat homoseksualiteit bespreekbaar wordt gemaakt in verschillende bevolkingsgroepen;
– aanpakken van geweld en intimidatie tegen homoseksuelen;
– stimuleren dat maatschappelijke allianties, landelijk en lokaal, tot stand komen;
– bijdragen aan een homo-vriendelijke omgeving op school, op het werk en in de sport;
– vervullen van een actieve internationale en Europese rol.
Homo-emancipatie: een zaak van ons allemaal!
Dat betekent dat het kabinet bij de ontwikkeling en uitvoering van het beleid een belangrijke en actieve rol ziet weggelegd voor de homobeweging, ouders, de school en maatschappelijke organisaties, sociale partners, de georganiseerde sport, instellingen en andere overheden en de samenleving als geheel. Beleid dat in dialoog met deze partijen tot stand komt leidt tot grotere betrokkenheid. Dat bevordert volgens het kabinet de uitvoerbaarheid van het beleid en leidt tot betere resultaten.
‘De analyse van het kabinet delen we, de keuze van het hoofddoel en de operationele doelen ook’, zegt COC-voorzitter Frank van Dalen. ‘Homo-emancipatie is een zaak van de hele samenleving, ook dat is waar, en van de overheid vragen we moreel leiderschap om de sociale acceptatie te bevorderen. Maar in de Beleidsvisie hebben we ook om regie vanuit de overheid gevraagd en dat wordt niet genoemd. Het kabinet verwacht wel erg veel van het stimuleren, overtuigen, overleggen en bespreken met het maatschappelijk middenveld. Als de maatschappij haar verantwoordelijkheid onvoldoende neemt dan kunnen er toch aanvullende beleidsmaatregelen nodig blijken te zijn, zo stelt het kabinet in de nota. Dit kan blijken uit de kabinetsevaluatie in 2010, wanneer bekeken wordt of het nu in te zetten beleid de positie van homoseksuelen in de maatschappij voldoende heeft verbeterd. Dit voornemen om de nu gepresenteerde beleidsvoornemens ook tot maatschappelijke impact om te zetten, kenmerkt dit kabinet als het gaat om homoseksualiteit. Daar zijn we als COC zeer tevreden over’.
Zie voor de inhoudelijke behandeling per thema de onderstaande links:
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
Onderwijsminister
Ronald Plasterk
, hieronder als gast bij de 40.000ste COC-voorlichting, is de coördinerend bewindspersoon voor homo-emancipatiebeleid.
Vandaar dat dit hoofdstuk begint met het algemeen lesbisch en homo-emancipatiebeleid en pas daarna met het roze onderwijsbeleid uitpakt.
Het kabinet is bezorgd over de situatie rond de veiligheid van homoseksuelen. Het kabinet neemt met kracht stelling tegen geweld tegen en discriminatie van homoseksuelen. Veiligheid is één van de vier pijlers waarop het homo-emancipatiebeleid van het kabinet steunt.
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Weinig toezeggingen en initiatieven maar met name toelichtingen maken het hoofdstuk over Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties mager. Kans die er liggen worden niet ingekopt zoals aanpassing van artikel 1 van de grondwet. Wel zijn er plannen, tot vreugd van het COC, om homoseksuele zelforganisaties op de Nederlandse Antillen en Aruba te steunen.
In het feitelijke hoofdstuk Justitie komen een aantal overige zaken aan de orde die onder dit ministerie vallen. ‘De voorstellen bij het eergerelateerd geweld en slachtofferhulp zijn vrijwel volledig uit de Beleidsvisie overgenomen’, constateert COC-voorzitter Frank van Dalen vast.
Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport komt met een uitgebreid pakket aan maatregelen om het maatschappelijk functioneren en welzijn van homoseksuelen te verbeteren. VWS zet daarbij in op sport, seksuele vorming, opvang bij eergerelateerde geweld, homoseksualiteit op lokaal niveau en op kwetsbare groepen zoals ouderen, gehandicapten en allochtone jongeren.
Repressie. Dat is wat er gezegd kan worden over het onderdeel Jeugd en Gezin in de homo-emancipatienota. Bevorderende methoden en mogelijkheden worden er nauwelijks in genoemd. Het COC mist met name het onderwerp homo’s in gezinsverband. De manier waarop de COC werkgroepen Jong&Out (voor 16-minjongeren) en Proud Parents (ouders van 16-minjongeren) ondersteunt zou inspiratie moeten zijn voor het kabinet.
Het bespreekbaar maken van homoseksualiteit in etnische kring wordt in de homo-emancipatienota positief behandeld en het kabinet wil het beleid voortzetten. Het onderwerp had wel uitgebreider behandeld mogen worden in het plan en er zouden nu al concrete voorstellen moeten komen over de voorzetting van het bespreekbaar maken homoseksualiteit in etnische kring. Daarnaast wil het kabinet een uitgebreide landelijk netwerk van antidiscriminatievoorzieningen en hier is het COC over verheugd. De drempel wordt namelijk verlaagd om aangifte te doen tegen discriminatie.
Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Het kabinet heeft in de homo-emancipatienota aandacht voor homoseksualiteit op de werkvloer. In de ogen van het COC is dit hoofdstuk mager.
Homoseksualiteit en defensie in Nederland zijn sinds 1974 geen vijanden meer. Toen is het verbod op homoseksualiteit binnen de krijgsmacht opgeheven. Dertien jaar later is de Stichting Homseksualiteit en Krijgsmacht opgericht. Zij behartigt de belang van HLBT defensiepersoneel door o.a. het de voortgang van de vertaling van het homobeleid in de gaten te houden. De acceptatie lijkt gelijk gebleven of zelfs iets toegenomen. Wel wordt er gesproken over het implementeren van diversiteit in álle opleidingen van defensie en meer zichtbaarheid van defensie op roze evenementen.
Ten aanzien van internationaal homobeleid wil de Nederlandse regering nadrukkelijk leiderschap nemen. Steun aan internationale homo-organisaties, projecten in andere landen om lokale homo-organisaties te versterken, het voeden van internationale agenda’s en het hosten van een internationale conferentie zijn de ambities van het kabinet. Het COC is tevreden over de internationale homo-agenda maar heeft ook nog een aanbod en een extra wens.
Zie ter informatie:
Volledige nota ‘Gewoon Homo Zijn’.
Aanbiedingsbrief van minister Plasterk aan de Tweede Kamer bij de nota ‘Gewoon Homo Zijn’.