Het COC drong de afgelopen maanden sterk aan op een actiever opsporingsbeleid. COC-voorzitter Van Dalen pleitte voor extra politietoezicht en surveillance in burger en zwaardere straffen bij geweld tegen homo’s.
Actieve opsporing
In het kader van het opsporings- en vervolgingsbeleid in het algemeen is door Brouwer toegezegd dat er na dergelijke geweldsaangiften steeds actief gezocht zal worden naar de identiteit van de verdachte en als die identiteit kan worden vastgesteld (en het feit bewezen) het Openbaar Ministerie (OM) in alle gevallen zich als doel stelt een strafrechtelijke reactie door rechter of officier te laten volgen, indien mogelijk voorafgegaan door voorlopige hechtenis.
COC Nederland is tevreden over deze toezeggingen. Deze toezegging betekent dat het niet langer aan de agent is om te bepalen of hij een incident de moeite waard vind, maar dat in alle gevallen de daders het OM op hun nek krijgen.
Krachtig signaal
Nog maar twee weken geleden werden twee homo’s op een terras in Haarlem gemolesteerd, maar de betrokken agent vond het geen reden nader onderzoek te doen of de dader in te rekenen. ‘Dit terwijl de dader nog aanwezig was en de slachtoffers duidelijk aangaven dat er in hun ogen sprake was van homofoob geweld’, licht COC-voorzitter Frank van Dalen toe. ‘De toezegging van het OM houdt in dat in de toekomst deze daders zondermeer worden gearresteerd, in voorlopige hechtenis zullen worden genomen en aan de rechter worden voorgeleid. Dat is een krachtig signaal dat de maatschappij geweld tegen homo’s afwijst’, aldus Van Dalen.
Strafmaat
De strafmaxima voor de vervolging van discriminatoir geweld vindt het OM toereikend. Zo is het mogelijk om bij dergelijke geweldsdelicten de strafeis extra te verhogen in verband met het feit dat het geweld gepleegd zou zijn tegen een discriminatoire achtergrond. Dit is ook opgenomen in de door het College van procureurs-generaal aan officieren van justitie gegeven Aanwijzing Discriminatie.
Als er bijvoorbeeld sprake is van mishandeling van een willekeurig gekozen slachtoffer door een groep kan voor de leden van die groep de straf oplopen tot bijna een verdubbeling van wat er voor een ‘gewone’ mishandeling wordt geëist.
Hatecrime-wetgeving
Ook ten aanzien van dit punt is het COC tevreden. Toch houdt het COC voorlopig nog vast aan de wens om ook in Nederland hatecrime-wetgeving ingevoerd te krijgen.
Van Dalen: ‘In dat geval is er geen sprake van geweld met verzwarende omstandigheid, maar eenvoudigweg sprake van hatecrime en wordt het beestje bij de naam genoemd en neemt de kwaliteit van opsporing, zo heeft onderzoek in Engeland laten zien, toe. Volgende week hebben wij een overleg met minister van Binnenlandse Zaken Ter Horst en zullen dit onderwerp dan ook met haar bespreken’.
Straatverzwaring
Wel ziet het OM in het kader van preventie de bepalingen van het wetsontwerp Maatregelen ter bestrijding van ernstige overlast, waardoor de officier van justitie bevoegdheden krijgt op het gebied van gedragsaanwijzingen en de burgemeester in het kader van gebieds- en verblijfsverboden, als een goed bruikbare aanvulling op de reeds bestaande mogelijkheden.
COC Nederland riep het kabinet afgelopen juli op straat- en gebiedsverboden in te zetten bij de bestrijding van homovijandig gedrag. Afgelopen vrijdag heeft het kabinet besloten een wetsvoorstel die dit regelt naar de raad van State te sturen voor advies. Dat het OM dit als een bruikbaar instrument ziet geeft volgens COC Nederland garanties dat het instrument in de toekomst ook gericht zal worden ingezet.
Straffen alleen voldoet niet
Ook spraken Brouwer en Van Dalen over een dit najaar nog te ontwikkelen training door Reclassering Nederland in samenspraak met COC en het OM. Dit in het kader van gedragsbeïnvloeding en recidivebestrijding. Een en ander zou inhouden dat de rechter deze straf al in het voorjaar zou kunnen opleggen aan daders van discriminatoir geweld tegen homo’s. Met het OM en de reclassering is het COC van mening dat straffen alleen niet voldoet.
‘Als iemand zo homovijandig is dat hij of zij bereid is geweld tegen homo’s te gebruiken, is de kans op herhaling groot’, zegt Van Dalen. ‘Dat betekent dat straf ook het gedrag moet beïnvloeden om herhaling te voorkomen. Het COC zal daartoe met het Om en de reclassering samenwerken om dat mogelijk te maken’.
Vervolggesprek
Voor het einde van het jaar is een vervolggesprek gepland, zodat alle maatregelen in 2008 in volle werking kunnen treden. Naast gesprekken met het OM en minister Ter Horst overlegt het COC ook intensief met de politie om ook daar te komen tot goed beleid.
‘Pas als de hele politionele en justitiële keten van preventie, opsporing, vervolging tot en met veroordeling het maximale biedt, is er een kans om de negatieve trend van homofoob geweld te keren’, zegt Van Dalen. ‘Als COC zetten we ons daar hard voor in en het is goed te zien dat ook het bestuur, het OM en de politie dit ook als belangrijke prioriteit ervaren en het onderwerp serieus en met verve ter hand nemen’.
Zie voor meer informatie ons dossier Veiligheid en discriminatie.