Terug naar overzicht
Aids Fonds en Artsen zonder Grenzen hebben met het overhandigen van de petitie ‘Geen medicijnen is doodzonde’ aan de Tweede Kamer vanmiddag opgeroepen om het internationale patentensysteem te agenderen tijdens het Nederlandse voorzitterschap van de Europese Unie in 2016.
De petitie werd aangeboden door Ton Coenen, directeur van het Aids Fonds, en Katrien Coppens, adjunct-directeur van Artsen zonder Grenzen. Door patentafspraken tussen nationale overheden en farmaceutische bedrijven worden de marktprijzen van hiv-remmers onnodig hoog gehouden. Daarmee wordt de toegang tot levensreddende medicatie voor miljoenen mensen met hiv bedreigd, vooral in lage- en middeninkomenslanden.
In plaats van de eigen farmaceutische industrie te beschermen, zou de Europese Unie volgens het Aids Fonds en Artsen zonder Grenzen het leven van mensen met hiv voorop moeten stellen. De petitie is inmiddels door meer dan 8700 Nederlanders getekend en wordt door ruim dertig nationale en internationale organisaties gesteund, waaronder UNAIDS.
“Nederland wordt internationaal gezien als pionier in de internationale aidsbestrijding. We vragen de Tweede Kamer om onze vooruitstrevendheid ook tijdens het voorzitterschap van de Europese Unie met trots uit te dragen. Het najagen van winst zou nooit zwaarder mogen wegen dan een mensenleven”, zegt Coenen.
Europese Unie beschermt eigen farmaceutische industrie
Patenten geven farmaceutische bedrijven de rechten om hun producten voor lange tijd exclusief op de markt te brengen onder een zelf gestelde prijs. Dit leidt tot hoge prijzen die 20 jaar kunnen standhouden.
Voor lage inkomenslanden zijn er uitzonderingen gemaakt; dankzij internationale verdragen hoeven zij geen patenten op geneesmiddelen te erkennen. De merkloze (generieke) medicijnen die hier worden verkocht en geproduceerd zijn net zo effectief maar aanzienlijk goedkoper. Zo daalde de prijs van een behandeling met hiv-remmers van 7500 euro per jaar in 2001 naar 60 euro per jaar nu.
Voor middeninkomenslanden geldt deze uitzondering niet: zij moeten zelf met farmaceuten onderhandelen over de prijzen van hiv-remmers. Daarbij worden ze vaak onder druk gezet door Westerse overheden die hun eigen farmaceutische industrie willen beschermen, zoals de Europese Unie.
“De gevolgen daarvan zijn desastreus: gevaarlijk hoge prijzen, tekorten in lokale overheidsbudgetten en honderdduizenden mensen met hiv die de prijs met hun levens moeten betalen”, zegt Coppens.
Wat kan anders?
Volgens het Aids Fonds en Artsen zonder Grenzen zou de EU moeten aansturen op rechtvaardige handelsverdragen waarin betaalbare hiv-remmers en brede toegang tot hiv-medicatie prioriteit krijgen boven de winst van de Europese farmaceutische industrie.
Daarnaast zou de EU arme- en middeninkomenslanden juridisch kunnen adviseren bij het maken van patentafspraken met farmaceuten. Dit is in praktijk goed mogelijk en zeer effectief. Zo ondersteunt het Aids Fonds belangenbehartigers en overheden van landen waar de toegang tot hiv-remmers wordt bedreigd, en startte Artsen zonder Grenzen een kennisbank om patiëntenorganisaties te helpen onterechte patentaanvragen aan te vechten.
Ook zou de EU kunnen aansturen op daadwerkelijke innovatie in de farmaceutische industrie zonder afhankelijkheid van winst uit de verkoop van levensreddende medicijnen.
Geen medicijnen is doodzonde
De petitie ‘Geen medicijnen is doodzonde’ is onderdeel van de gelijknamige Aids Fonds-campagne waarmee aandacht wordt gevraagd voor de beperkte toegang tot hiv-medicatie in grote delen van de wereld.
De begeleidende fototentoonstelling – met foto’s van Sacha de Boer – is nog tot 19 juni te zien op het Museumplein in Amsterdam.
[Bron/Foto: Aids Fonds]
Het COC vecht voor LHBT-rechten. Vecht mee!